We hebben geen mammoeten nodig

Tienduizend jaar nadat de wolharige mammoet van de aardbodem is verdwenen, starten wetenschappers een ambitieus project om de diersoort weer tot leven te wekken (DS 15 september). Het project maakt deel uit van een poging om de Aziatische olifant te beschermen door hen eigenschappen te verlenen waarmee ze kunnen overleven in de uitgestrekte noordpoolgebieden. Door bomen omver te duwen, zouden kuddes hybride olifant-mammoeten volgens de onderzoekers kunnen helpen om de vroegere graslanden in de regio te herstellen.

Het project gaat voorbij aan een cruciaal feit: de mammoet is 10.000 jaar geleden uitgestorven omdat de mens erop jaagde en zijn leefgebied vernietigde. Ondertussen is er veel veranderd voor dieren wereldwijd, en niet in goede zin. Het Living Planet Report 2020 toont dat sinds 1970 de populatiegrootte van vissen, vogels, zoogdieren, amfibieën en reptielen wereldwijd met gemiddeld 68 procent afgenomen is. Een van de grote oorzaken is de aantasting en vernietiging van de leef­gebieden van deze dieren.

De verdwijning van waardevolle habitats heeft niet alleen impact op grote, bekende diersoorten. Uit een uitgebreide studie in Duitsland bleek dat de biomassa van insecten sinds 1989 met 76 procent is afgenomen. Elk jaar sterft zowat 3 procent van de insecten voor onze ogen, toch merken we deze grote uitdunning amper en staren we ons blind op enkele iconische soorten.

Elk jaar sterft zowat 3 procent van de insecten voor onze ogen, toch merken we deze grote uitdunning amper en staren we ons blind op enkele iconische soorten.

We slagen er dus niet in om onze oceanen, bossen en natuur voldoende te beschermen. Maar we willen wel zoals in Juras­sic park uitgestorven diersoorten via laboratoria weer tot leven wekken? Wie heeft het meeste nood aan zulke laboratoriumdieren: de mens of de natuur? De natuur­ is heel flexibel en past zich sneller aan dan we denken. Bovendien hebben we de grote bosgebieden rond de Noordpool nodig­ om de permafrost en de broei­kasgassen die erin opgeslagen liggen te bescher­men.

We kunnen de uiteindelijke impact van dergelijke experimentele projecten niet voorspellen. Als de kunstmatige mammoeten ooit al levensvatbaar worden, maken ze waarschijnlijk weinig kans in het wild. En als ze het toch redden, kunnen ze een groot effect hebben op de fauna en flora. Het is geo-engineering met potentieel ernstige gevolgen voor toekomstige generaties.

Laten we stoppen met voor God te spelen­ en uitgestorven dieren weer tot leven­ te wekken via dure technieken. We hebben geen olifant nodig die eruitziet als een mammoet en zich zo gedraagt. Waar we wel nood aan hebben, is een natuurbeleid dat de leefgebieden van onze huidige soorten beschermt en uitbreidt, ook in stedelijke omgevingen. Laten we stoppen met dromen­ over het verleden en werk maken van de toekomst.