Tien harde winters? "Ban plastics"

Een nieuw rapport Winter is Coming: Plastic has to go van #BreakFreeFromPlastic en het Center for International Environmental Law hamert op de dringende noodzaak om de productie van plastic te verminderen om zo de afhankelijkheid van de EU van fossiele brandstoffen - en met name van Russische olie en gas - te verminderen.

"De kunststofproductie is veruit de grootste industriële gebruiker van olie, gas en elektriciteit in de EU en overschaduwt andere energie-intensieve industrieën", stelt het rapport. "Toch blijft deze extreem hoge verbruiker van fossiele brandstoffen volledig buiten beeld in de openbare energie- en klimaatdebatten van de EU. Dit ondanks duidelijke en haalbare routes om het verbruik van een van haar belangrijkste producten, namelijk plastic, te verminderen." De stelling kreeg meteen de nodige bijval, ook bij ons.

"Een business-as-usual scenario, waarbij de plasticproductie-industrie haar gas- en olieproductie wil verdubbelen, is onverenigbaar met de doelstellingen van de Green Deal van de EU, met bindende klimaatdoelstellingen om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden en met de dringende noodzaak om ons olie- en gasverbruik en onze afhankelijkheid te verminderen", aldus de auteurs van Winter is Coming: Plastic has to go.

"De pogingen van de EU en de lidstaten om olie en gas uit Afrika, de VS en elders te halen, bieden slechts een kortetermijnoplossing voor een langetermijnprobleem, terwijl ze de klimaatcrisis verergeren en aanzienlijke milieu- en gezondheidskosten veroorzaken voor de landen en gemeenschappen waar de winning plaatsvindt. Pogingen om de crisis aan te pakken moeten geworteld zijn in rechtvaardigheid, te beginnen met de geleidelijke afschaffing van alle fossiele brandstoffen en het leggen van de basis voor een rechtvaardige energietransformatie."

It's the packaging, stupid

"België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië, Nederland en Polen zijn samen verantwoordelijk voor 77% van al het plastic verpakkingsafval in de EU. Een vermindering met 50% van de kunststofverpakkingen en 90% van de recycling zou leiden tot een vermindering van 6,2 bcm fossiel gas en 8,7 miljoen ton olie op EU-niveau ten opzichte van 2020. Deze cijfers komen overeen met het uiteindelijke olie- en gasverbruik van Tsjechië in 2020."

Het rapport vraagt om de petro-chemische industrie af te bouwen en zeker geen nieuwe capaciteit toe te laten voegen. De auteurs voegen er wel aan toe: laten we beginnen bij het begin en de single-use plastics onmiddellijk kordaat afbouwen. Iets waarvan we weten dat de Vlaamse regeringen ontzettend aarzelend mee omspringen. Nochtans kan de grootste winst geboekt worden in alles wat met verpakkingen te maken heeft en de schade ervan is makkelijk vaststelbaar.

Fairfin

Break Free From Plastic is een internationale coalitie met leden uit de hele wereld. Onder meer Fairfin is één van de kernleden uit België. "In België verbruikt de plasticindustrie 18% van onze fossiele gasconsumptie en 23% van onze olieconsumptie. Bovendien gaat 15% van de elektriciteitsconsumptie in België naar plasticindustrie. Het is onverantwoord dat er zo veel energie gebruikt wordt om voornamelijk wegwerpplastic te produceren", stelt Fairfin op haar website.

Gemis

Het rapport is zeer lezenswaardig over de plastics productie in de EU maar geeft minder weer naar welke markten die afgewerkte producten allemaal gaan, welk percentage daarvan voor de EU is bestemd en welk percentage daarbuiten. Dat zou ook verhelderend kunnen zijn.

Nog een vraag die ik me stelde is over het aantal mensen die voor hun job vandaag afhankelijk zijn van die petrochemische industrie die de plastics fabriceert en verwerkt. Ook daarover staat weinig tot niets in de aanbevelingen van het rapport.