Ook imkers treft schuld bij de massale bijensterfte

Het verhaal over de bijensterfte is ondertussen al heel bekend, maar de oorzaken voor de massale sterfte van volledige bijenkolonies zijn dit veel meer minder.

Ook imkers treft schuld bij de massale bijensterfte
Photo by Meggyn Pomerleau / Unsplash

Al vele maanden woedt er een hevige discussie tussen imkers, de publieke opinie en de groene bewegingen langs de ene kant en de producenten van bestrijdingsmiddelen aan de andere kant.

Het verhaal over de bijensterfte is ondertussen al heel bekend, maar de oorzaken voor de massale sterfte van volledige bijenkolonies zijn dit veel meer minder. Momenteel wordt er vooral gefocust op het wijdverspreide gebruik van een nieuw soort bestrijdingsmiddelen. De opgang van de bijensterfte zou nauw verband houden met de opkomst van deze klasse bestrijdingsmiddelen.

Toch kan dit niet dé oorzaak zijn voor de massale bijensterfte. Hier zijn verschillende redenen voor.

Bestrijdingsmiddelen zijn niet schuldig aan alles

Ten eerste is dit soort pesticiden al verboden in verschillende Europese landen waaronder Frankrijk, maar ook daar is er een massale bijensterfte.

Wanneer men ook wat verder terug gaat in de geschiedenis dan wordt er al sinds het eind van de 19de eeuw melding gedaan van plotse verdwijning van kolonies en massale wintersterfte. Sinds er imkers zijn, zijn bijen gestorven en bij momenten massaal verdwenen. Vroeger sprak men over Disappearing Disease, Mystery Disease, Spring dwindle, May Disease, Autumn Collapse en Fall Dwindle Disease om nu uit te komen op CCD (Colony collapse disorder).

Ook imkers treft schuld

Een andere (mede-)oorzaak voor de huidige sterfte kan ook bij de imkers gelegd worden. Imkers willen immers honing oogsten en liefst zoveel mogelijk. Bij het opvolgen van een volk worden de kassen dikwijls geopend en het bijenvolk verstoord. De honing wordt 2x per jaar geoogst, waarbij zeer weinig wordt overgelaten voor de bijen zelf.

Maar het is net deze honing die de bijen in de winter sterk houdt en dient als bescherming tegen de winterkoude. Als vervanging wordt een suikeroplossing gegeven die in niets te vergelijken is met de mineralenrijke honing die van de bijen wordt weggehaald.

In een standaardkast wordt gebruik gemaakt van raten die door de mens gemaakt zijn. Al kan een bij dit perfect zelf, toch worden deze voorgeproduceerde raten gebruikt omdat ze grotere cellen hebben met de bedoeling dat de bijen meer honing produceren. Een belangrijk nadeel van de grotere cellen is een sterk verhoogde toegankelijkheid voor de varroa-mijt, een parasiet met een heel belangrijke rol in de bijensterfte van de laatste 25 jaar.

Een standaardbijenkast is ook redelijk klein, waardoor de bijenzwerm veraf staat van zijn natuurlijke manier van werken. Meestal vormt de bij een nest in een holle boom en kan zo grotere volumes bereiken.

Een natuurlijke manier van bijen houden

Oscar Perone heeft via lang experimenteren met verschillende ontwerpen, een nieuw soort kast en manier van bijen houden ontwikkeld en noemt het PermApiculture (Permanent Apiculture). Het is bijen houden op een natuurlijke manier_ geen gebruik van chemicaliën als bestrijding van mijten, geen verstoring van de zwerm (nooit!), niet bijvoeden met suiker, een grote kast zodat de bijen een voldoende grote kolonie kunnen opbouwen met grote reserves zodat ze sterk uit de winter komen, slechts 1 maal oogsten en enkel het overschot zodat de bijen zelf voldoende honing hebben.

Hij bouwt zijn kassen nu al meer dan 8 jaar op deze manier en heeft nog nooit last gehad van de varroa-mijt of CCD. Momenteel krijgt zijn manier van bijen houden navolging over de hele wereld en worden overal Perone-kassen gebouwd. Uitkijken of de resultaten ook bij anderen zo goed zijn en of we zo langs de kant van de imkers al een belangrijke stap kunnen zetten naar het behoud van onze bijen.

Meer info over de bouw van een Perone-Kast vindt u hier: Hoe bouwt u een Perone-kast?