Insecten, exquise bron van eiwitten met imagoprobleem

In Antwerpen organiseerde Jong Groen een insecten-proeverij. Initiatieven als deze rijzen als paddestoelen uit de grond en terecht. Consumptie van insecten heeft namelijk ontzettend veel pluspunten. Het is niet voor niks dat 80 % van de wereldbevolking frequent een insect verorbert, vertelde Bart Staes, de Afgevaardigde van de Europese Groene Fractie, na de proeverij.

Per jaar eet een westerling tot 80 kg vlees terwijl men in ontwikkelingslanden gemiddeld 25 kg vlees eet. Maar door de stijgende consumptie wordt de westerling in zijn vleesconsumptie ingehaald en eet men in landen zoals China meer en meer vlees. Daarnaast heeft de almaar stijgende populatie ook een grote invloed op de vleesproductie. Deze twee factoren maken dat er binnen een aantal jaar niet genoeg vlees zal geproduceerd worden om de  wereld te voeden. Om die reden is men op zoek gegaan naar een alternatief. Insecten zijn de ideale bron van eiwitten en kunnen geconsumeerd worden ter vervanging van klassiek vlees zoals rund- of varkensvlees. Er zijn meer dan 1400 soorten insecten waardoor variatie geen probleem is. Kevers, krekels, sprinkhanen, rupsen, mieren, termieten en zelfs vlinders en bijen kunnen bereid en opgegeten worden. Naast de variatie in insecten, zijn er ontzettend veel bereidingswijzen en recepten te vinden in de Afrikaanse en Aziatische keuken. Wat de voedingswaarde betreft, krijgen insecten niets dan lof. Het departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse Overheid heeft al enkele jaren geleden op de voedingswaarde van verschillende insecten gewezen.

Micro-livestock ideaal voor landbouw

Ook landbouwgewijs blinken insecten uit. Onder de naam micro livestock zijn ze ideale kandidaten om met klassiek vee te concurreren. Omdat insecten tot de ongewervelde stam behoren, is er geen kans op overdraagbare ziektes en epidemieën zoals de varkenspest. Insecten hebben ook beduidend minder voer nodig dan andere dieren. Met 10 kg voer kan er 9 kg insectenvlees gewonnen worden, terwijl bij andere dieren dit ratio veel lager ligt. Om 1 kg rundvlees te bekomen is er 10 kg voer nodig. Om diezelfde reden hebben insecten ook veel minder landbouwgrond nodig want er moet eenmaal minder voer geproduceerd worden. Hierdoor ontstaat er ruimte voor bijvoorbeeld bosgrond wat onze planeet ten goede komt. Een ander voordeel voor onze planeet is de verminderde broeikasgas ten gevolge van mest en afval in de landbouw.

Imagoprobleem

In het Westen zijn er voorlopig  weinig pioniers in de insecten-cuisine, alleszins niet bewust. Marcel Dicke, Nederlandse insectenambassadeur, verlaagt de drempel naar insectenconsumptie door erop te wijzen dat wij onbewust 500 gram insecten eten, verwerkt in bereid voedsel zoals bijvoorbeeld een blik soep. In Azië worden insecten ook gegeten als delicatesse en niet uit voedselschaarste.

In Azië worden insecten ook gegeten als delicatesse en niet uit voedselschaarste.

Staes sprak daarom ook over een imagoprobleem in de Westerse wereld. En niet enkel insecten kampen met dit probleem. Staes haalde aan dat ook veel bio-boeren dit probleem kennen. Lelijk fruit of misvormde groenten worden dan niet verkocht maar gebruikt als een soort bemesting, wat grote voedselverspilling met zich mee brengt. Het ideaal is gezond en goedkoop voedsel kunnen garanderen voor de consument waarbij de boeren en eerlijk loon krijgen voor hun productie. Helaas lijkt voor Staes dit voorlopig een “pensée unique”. Het gaat volgens hem ook verder dan insecten eten. Er woedt volgens Staes een oorlog in het voedsel- en landbouwbeleid gedomineerd door multinationals zoals Monsanto (niet voor niets bekroond als The Most Evil Corporation van 2013) die beschikken over geslepen propagandamachines. Iets waar hij zich naar eigen zeggen tracht tegen te verzetten.

Bron:

Cazaux G., Van Gijseghem D. & Bas L. (2010) Alternatieve eiwitbronnen voor menselijke consumptie. Een verkenning, Departement Landbouw en Visserij, afdeling Monitoring en Studie, Brussel.