Gunter Pauli: "In een bos is niemand werkloos”

Gunter Pauli, bekend van zijn werk The Blue Economy, gaf op 9 mei 2014 een lezing in Antwerpen tijdens een avond georganiseerd door Willem-Frederik Schiltz (Open Vld). Pauli is de moderne homo universalis, bedreven in duurzaam ondernemerschap en pionier van de circulaire economie, een prototype Zeronaut, zeg maar.

Pauli’s succes begint bij het mee bouwen aan de eerste ecologische fabriek ter wereld voor Ecover in Malle. Er waren veel pogingen ondernomen om Pauli in de politiek te krijgen maar hij besloot zijn energie in de bedrijfswereld te steken. Dit ging niet vanzelf, want Pauli werd als een vreemde eend gezien. Er was weinig steun voor zijn nieuwe, duurzame benadering voor fast moving consumer goods. Daarnaast botste hij, net als elk startend ondernemer, op financieringsproblemen. Hij speelde hier verstandig op in door multiple cashflows te creëren. Op deze manier verlegde hij, naar eigen zeggen, de grenzen van de markt. Pauli is niet bang van nieuwe spelregels en stelt dat wij meer durvers in onze maatschappij nodig hebben. “Concurreren op de markt met nieuwe concepten die zo gedurfd zijn dat markt regels moeten wijzigen!” aldus Pauli.

Duurzaam is duur

Een andere stelling die Pauli innam tijdens zijn lezing was dat duurzaam te duur is. Groen heeft zijn prijs en het zijn enkel de rijken die het zich kunnen permitteren. Zijn concept heet dan ook niet voor niks “De Blauwe Economie”. Door niet te concurreren op de kost, maar op de meerwaarde, kan het duurzame betaalbaar worden en blijft de winst circuleren in de lokale economie. Op deze manier kan men het burgerschap aanzwengelen en ontstaat er een sterke community-gevoel.

Het beste voorbeeld hiervan is het Spaanse El Hierro. Dit Canarisch eiland zal binnenkort volledig zelfvoorzienend zijn met enkel wind- en waterenergie. Door moderne technologie en industriële intelligentie is er volgens Pauli nood aan een nieuwe vormgeving van de economie.

“Lokaal doen!”

Pauli spreekt in deze context over het belang van ‘wetenschappelijk toerisme’. Zulke succesverhalen zijn enkel mogelijk in het buitenland, want daar zijn geen verplichte haalbaarheidsstudies en geen pilootprojecten. “Gewoon lokaal doen!”.

“Verandering komt altijd in de periferie”

Binnen de Europese Unie wordt er teveel gefocust op problemen en heeft men weinig oog voor opportuniteiten. “Verandering komt altijd in de periferie”, luidt zijn mening. In de Westerse wereld zijn er teveel betuttelende regeltjes waardoor opportuniteiten wegkwijnen.

Fabels voor kinderen

Daarnaast blijft het grote probleem dat de taal die wetenschappers en politiekers onderling spreken, niet te begrijpen is voor de burger. Pauli besloot daarom over elk succesverhaal een kinderfabel te schrijven. Zijn projecten worden stuk voor stuk op een simpele en inspirerende manier neergepend. Zo kunnen kinderen, maar ook volwassenen, eenvoudig leren over hoe het ook anders kan. Pauli gelooft in het belang van onderwijs en volgens hem ligt de verzuiling aan de bron van de huidige crisis in het onderwijssysteem.

“Natuur is mijn meester”

Pauli eindigde zijn lezing met een onuitgesproken pleidooi voor biomimicry. Hij verklaarde de natuur als zijn grootste leermeester en het beste voorbeeld van een circulaire economie. Het uiteindelijke doel is volgens Pauli steeds volledige tewerkstelling want “in een bos is niemand werkloos.”