Fiets tien keer zo belangrijk als elektrische auto om de nul-emissie-stad te realiseren
Zelfs nog maar één autorit per week vervangen door een fietsrit heeft al grote impact, schrijft professor Christian Brand.
Wereldwijd was slechts één op de 50 nieuwe auto's volledig elektrisch in 2020. Klinkt als heel wat, maar zelfs vanaf vandaag als alle nieuwe auto's elektrisch zouden zijn, zou het nog 15-20 jaar duren om het wereldwijde wagenpark op fossiele brandstoffen te vervangen.
De emissiereductie door de vervanging van al die verbrandingsmotoren door koolstofvrije alternatieven zal niet snel genoeg gaan om het verschil te maken in de tijd die ons rest: de komende vijf jaar.
Om de klimaat- en luchtverontreinigingscrisis aan te pakken, moet alle gemotoriseerd vervoer, met name personenauto's, zo snel mogelijk aan banden worden gelegd. Door ons uitsluitend op elektrische voertuigen te richten, wordt de race naar nul-emissies vertraagd.
Dat komt deels omdat elektrische auto's niet echt koolstofvrij zijn - de winning van de grondstoffen voor hun batterijen, de productie ervan en de opwekking van de elektriciteit waarop ze rijden, veroorzaken emissies.
Vervoer is een van de meest uitdagende sectoren om koolstofvrij te maken vanwege het grote gebruik van fossiele brandstoffen en de afhankelijkheid van koolstofintensieve infrastructuur - zoals wegen, luchthavens en de voertuigen zelf - en de manier waarop het een auto-afhankelijke levensstijl verankert. Eén manier om de vervoersemissies relatief snel, en zelfs wereldwijd, terug te dringen is de auto in te ruilen voor de fiets, e-bike of je benen - actief vervoer dus.
Actief vervoer is goedkoper, gezonder, beter voor het milieu en niet eens trager in overvolle stadsstraten. Dus hoeveel koolstof kan het dagelijks besparen? En wat is de rol ervan in het verminderen van de uitstoot van vervoer in het algemeen?
In een nieuw onderzoek tonen mijn collega's en ik aan dat mensen die lopen of fietsen een veel lagere koolstofvoetafdruk hebben bij hun dagelijkse verplaatsingen, ook in steden waar veel mensen dit al doen. Ondanks het feit dat sommige wandel- en fietstochten bovenop gemotoriseerde verplaatsingen komen in plaats van deze te vervangen, zouden een toename van het aantal mensen die overstappen op actief vervoer, dagelijks en per verplaatsing, gelijkstaan met lagere koolstofemissies.
Welk verschil maakt één reis?
We observeerden zo'n 4.000 mensen in Londen, Antwerpen, Barcelona, Wenen, Orebro, Rome en Zürich. Gedurende twee jaar vulden onze deelnemers 10.000 reisdagboekaantekeningen in die dienden als registratie van alle reizen die zij dagelijks maakten, of zij nu met de trein naar hun werk gingen, de kinderen met de auto naar school brachten of met de bus naar de stad gingen. Voor elke reis berekenden we de koolstofvoetafdruk.
Opvallend was dat mensen die dagelijks fietsten 84% minder koolstofuitstoot hadden doorheen al hun dagelijkse verplaatsingen dan degenen die dat niet deden.
Opvallend was dat mensen die dagelijks fietsten 84% minder koolstofuitstoot hadden doorheen al hun dagelijkse verplaatsingen dan degenen die dat niet deden.
We ontdekten ook dat de gemiddelde persoon die slechts één dag per week van auto naar fiets overstapte, zijn koolstofvoetafdruk met 3,2 kg CO₂ verminderde - gelijk aan de uitstoot van 10 km autorijden, het eten van een portie lamsvlees of chocolade, of het versturen van 800 e-mails.
Toen we de levenscyclus van elke vervoerswijzen vergeleken, rekening houdend met de koolstof die wordt gegenereerd door de productie van het voertuig, de brandstofvoorziening en de verwijdering ervan, ontdekten we dat de uitstoot van fietsen per rit meer dan 30 keer lager kan zijn dan die van een auto op fossiele brandstof, en ongeveer tien keer lager dan die van een elektrische auto.
Londen - New York
We schatten dat stadsbewoners die voor slechts één rit per dag overstappen van autorijden op fietsen, hun koolstofvoetafdruk in de loop van een jaar met ongeveer een halve ton CO₂ verminderen, en het equivalent van een enkele vlucht van Londen naar New York besparen. Als slechts één op de vijf stadsbewoners zijn reisgedrag de komende jaren permanent op deze manier zou veranderen, zouden de emissies van alle autoritten in Europa naar schatting met ongeveer 8% dalen.
Bijna de helft van de daling van de dagelijkse koolstofuitstoot tijdens de wereldwijde lockdowns in 2020 was te danken aan verminderingen van de vervoersemissies. De pandemie dwong landen over de hele wereld zich aan te passen om de verspreiding van het virus tegen te gaan. In het VK waren wandelen en fietsen de grote winnaars: het aantal mensen dat regelmatig wandelt is met 20% gestegen en het aantal fietsers is met 9% gestegen op weekdagen en met 58% in het weekend in vergelijking met het niveau van vóór de pandemie. Dit ondanks het feit dat fietsende pendelaars vaker aan thuiswerken doen.
Actief vervoer of actief reizen is een alternatief voor de auto dat de social distancing in in pandemie-tijden intact houdt. Het hielp mensen om veilig te blijven tijdens de pandemie en het kan bijdragen tot een vermindering van de uitstoot. Vooral ook omdat de hoge prijzen van elektrische voertuigen waarschijnlijk veel potentiële kopers afschrikken.
De race is dus begonnen. Actief reizen kan sneller bijdragen tot het aanpakken van de klimaatnoodtoestand dan elektrische voertuigen en tegelijkertijd zorgen voor betaalbaar, betrouwbaar, schoon, gezond en filevrij verkeer.