De groene Kondratieff (en het belang van de crisis)

Een intern rapport (2012) van Allianz Global Investors schuwt de zeronaut-taal (‘Creative destruction’, ‘Kondratieff cycles’, ‘Renewable energy’,  ’Global Smart Grid’) niet. Onder de titel “The “green” Kondratieff – or why crises can be a good thing” geeft het internationale investeerdersbureau zijn klanten duurzaam advies. Het rapport leest als een verademing binnen de financiële wereld en gaat de uitdagingen van vandaag niet uit de weg. De analyse leidt ook meteen tot aanbevelingen.

Je kan het hele rapport hier nalezen. Hier alvast een uitgebreide samenvatting.

De “Groene” Kondratieff

Net als Michel Bauwens in zijn ‘De wereld redden’ opent het rapport met een historisch perspectief gebaseerd op de Kondratieff cycli.

Climate change and the crises surrounding energy supply security are the final, unmistakable wake-up call for economic and ecological truth.

Bovenstaande realiteit zal een impact hebben op alle sectoren. Het rapport stelt dat de zesde Kondratieff cyclus is aangebroken. Veranderingen aangestuurd door een nieuwe demografische realiteit, klimaatverandering, beperkte grondstoffen en een groeiend ecologisch besef worden gestuwd door de creatie van een nieuwe energiestructuur. De nieuwe cyclus wordt bovendien gekenmerkt door een structurele verandering in de globale economie m.n. Van een parasitair systeem naar symbiotische en duurzame economische groei. De kracht van ‘Creative Destruction’ (Schumpeter) zal enkel toenemen in de komende jaren. In 2010 verkochten organisaties actief in duurzame technologieën reeds voor $1,7 biljoen aan producten. Allianz Global Investors ziet ook een bovengemiddelde groei van 6,5% per jaar tot 3,2 biljoen in 2020.

De creatieve kracht van vernieling

The foremost lesson learned from the crises that have occurred throughout economic history since the steam engine was invented at the end of the 18th century, is that crises form an integral part of prosperity.

De crisis als cruciaal onderdeel van vooruitgang en welvaart dus. Het rapport ziet dan ook 5 gevolgen die ook deze zesde transitie zullen kenmerken_

1. Oude industrieën worden vervangen door nieuwe.
2. Corporatieve culturen en processen veranderen.
3. Nieuwe beroepen komen op.
4. Lange periodes van groei en welvaart.
5. Klassiek stijgt ook de waarde van de beurs.

Grote kenmerken die de start van een cyclus aankondigen, zijn ook terug te vinden in de huidige financiële markten. Excessieve speculatie, stijgende schulden en economische luchtbellen zijn sleutelindicatoren.

Crisis versnelt structurele verandering

Alle andere kenmerken zijn bovendien vandaag duidelijk aan de oppervlakte aan het komen. In lijn met Kondratieff’s voorwaarden voor een nieuwe golf, lijst het rapport een aantal concrete voorbeelden op.

1. De efficiëntie van klassieke werk-processen die sinds de opkomst van de computer, en later PC’s, tablets, smartphones, …, alsmaar steeg, lijkt stilaan af te vlakken. Een snellere laptop gaat de efficiëntie van de manier waarop we werken niet fundamenteel verhogen. Ook internet is ondertussen zo goed als globaal ingeburgerd.
2. Toen een onhoudbare economische situatie in 2007 (te veel geld t.o.v. reële materiaal kapitaal) getroffen werd door de crisis, was het resultaat een stijgende schuldenlast en negatieve kredietratings gestuwd door de vele nationale kapitaalinjecties om de crisis te temperen.
3. Het uiteindelijk resultaat was een globale crisis. 9 maart 2009 was een historische dag… in negatieve zin. Alle economische indicatoren haalden historische dieptes in de V.S. en in Europe werd voor het eerst sinds WWII een land failliet verklaard.
4. Een andere trend zette zich door ondanks de crisis. Een toenemende globaliseren dankzij opengemaakte markten. In het bijzonder opkomende economieën profiteren hiervan en versterken hierdoor hun financiële en democratische macht. Ook een internationalisering van de financiële controlemechanismes blijft zich verderzetten.
5. Ten slotte is het klaar dat de grondstoffenmarkt helemaal niet stabiel is. De politieke instabiliteit in Noord-Afrika en het Midden Oosten, of de nucleaire ramp in Fukushima, maakten van 2011 een perfecte illustratie van deze onzekerheid. Het is duidelijk dat de klassieke productie, ongeacht schaarste, niet meer mogelijk.

Bottleneck factor of the 21st century seems to be the scarcity of resources. And that includes the “environment”.

The bottleneck: Beperkte grondstoffen

Wat vast staat is dat op lange termijn sneller, hoger en sterker geen optie is gezien de beperkte hoeveelheid grondstoffen en energie. Bovendien komt het huidige systeem aanzienlijk onder druk te staan door de stijgende koopkracht van een groot deel van de wereldbevolking.

Imagine if every single person in Europe and North America needed a new apartment, new supermarkets, their first ever car – and even had the money to pay for it all. 2 billion people in emerging markets already spend 6.9 trillion dollars each year on consumption. In ten years, this figure will have increased to 20 trillion dollars per year, twice what it currently is in the USA.

De grondstoffen om dit te realiseren zijn er niet. De winnaars van morgen zijn die organisaties en/of gehele economieën die er in slagen op snel te reageren op deze globale ‘bottlenecks’.

Dalende grondstoffen en stijgende temperaturen, Kondratieff cycli en een economische crisis… maar wat is de impact voor investeerders en toekomstige organisaties. Aan de hand van vier uitgebreide secties overloopt Allianz de gevolgen en de aanbevelingen die zij maakt voor haar investeerders.

A “green” Kondratieff cycle that will probably cause us to shift from formerly parasitic to more symbiotic growth in future.

Klimaat als een zeldzame grondstof

Als we geen maatregelen nemen om klimaatverandering tegen te gaan, dan zal het globale economie dalen met 5 tot 20% tegen 2050. Zelfs al starten we in 2025 echt maatregelen te nemen dan is de schade nog steeds 3.800.000.000.000 $. Een investering vandaag echter van 500.000.000 zou de schade met 2/3 doen dalen. De kost blijft quasi identiek of we nu of over 10 jaar beginnen, de verliezen daarentegen niet.

Klimaatverandering krijgt een prijskaartje

“Sustainability” is a topic that is featuring ever more strongly, not just in politics but also in the free economy. Consequences of climate change may increasingly become a business risk.

Het wordt duidelijk dat de klassieke productiemethodes duurder gaan worden door tal van evoluties en trends zoals de introductie van emissierechten, stijgend grondstofprijzen en het inherente risico dat klimaatverandering teweeg brengt. Volgens het rapport is het dan ook louter een kwestie van economische logica en een gezond verstand dat er voor deze uitdagingen een oplossingen moeten komen.

Groene golf van groei

Waar moeten die oplossingen vandaan komen? Global Allianz Investors geeft een rits voorbeelden (van hybride wagens tot LED-verlichting, van recyclage tot fair-trade producten) die illustreren dat nieuwe technologieën en oplossingen snel grote delen van de klassieke markten aan het veroveren zijn. De infrastructuur is er om de stap te zetten. Net zoals het spoorwegnetwerk aan de start van de industriële revolutie klaarstond om nieuwe businessmodellen te ondersteunen, liggen de informatie-autostrades nu klaar voor gebruik.

Digital technology and the Internet have made it possible to separate the production and consumption of energy in terms of both space and time.

Vele landen zetten nu al (ambitieuze) doelstellingen rond bijvoorbeeld hernieuwbare energie. Ook dit zal zorgen voor een ‘creative destruction’ binnen de energiesector. Bijna 2,5 miljoen banen staan er op de tocht, maar aan de andere kant creëert de nieuwe markt waarschijnlijk 5,3 miljoen nieuwe vacatures.

“Green tech” – Een groeiende markt

De dalende kosten van de alternatieve energie maakt dat ze concurrentieel wordt met klassieke opwekkingsmethodes. Bovendien is er de mogelijkheid tot decentralisatie van het energienet en de opstart van een smart grid. De investering die broodnodig zijn om dit te realiseren kunnen oplopen tot maar liefst 7.000 miljard dollar maakt investeringen in deze organisaties zeer interessant.

De impact van de technologische vooruitgang en betaalbaarheid zijn merkbaar:

• In 2011 steeg de capaciteit van zonne-energie met 70%.
• Windenergie steeg dan weer met 20 %. 50% van de groei werd gerealiseerd in China en India.
• Geothermische installaties stegen met 10.9 GW. Tot 2015 wordt een groei van 14 % per jaar verwacht.
• Sinds 2005 nam die consumptie van ethonal drievoudig toe en bio-brandstoffen werden 6x populairder.
• Cisco Systems verwacht dat het ‘Energie-Web’ 100x groter zal zijn dan het huidige internet.

Conclusie

Tenslotte een laatste krachtige noot van de makers van het rapport zelf:

The environment can no longer be consumed free of charge. Climate change is the final and unmistakable wake-up call for this ecological truth. The need for action that is prompted by this call will cause changes in virtually every area of the economy and lead to a new phase of growth.

The key word is sustainability. Growth in respect of our planet Earth will shift from being parasitic to symbiotic. As investors with a long-term horizon should look beyond the crisis. The signs of the next growth cycle are already appearing.

Het hele rapport vind je via deze link.