Wordt dit China's 'An Inconvenient Truth'?

Onderzoeksjournaliste Chai Jing maakte jaren documentaires over de impact van vervuiling en industrialisering op het Chinese leefmilieu. In 2013 bleek haar ongeboren kind aan kanker te lijden. Het werd een cruciale gebeurtenis, niet enkel in haar leven, maar ook voor haar loopbaan. Ondanks een succesvolle medische ingreep besloot ze toch te stoppen met haar TV-carrière en verdiepte zich in de problematiek van luchtvervuiling in China.

Dit leidde tot een onafhankelijke documentaire over het smogprobleem en de grote gevolgen ervan op de gezondheid van de Chinese burgers. Haar documentaire in ware TEDx-stijl ging viral op alle Chinese social media en bereikt nu stilaan de rest van de wereld. De enorme populariteit van de docu ging niet onopgemerkt voorbij en de boodschap bereikte luid en duidelijk de top van de Chinese politiek.

‘China’s Haze: Under the Dome’ kwam vorige zaterdag uit en telt ondertussen al tientallen miljoenen hits op de Chinese Twitter-kloon Sina Weibo. De twee uur durende lezing vertelt niet enkel een persoonlijk verhaal, maar gaat uiteraard in op alle problematieken van luchtvervuiling. Chai Jing bezocht de vervuilende fabrieken in China, maar gaat tijdens haar betoog ook in op de geschiedenis van smog in Londen en Los Angeles.

Het verdict is bijzonder hard voor China en haar enorme afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, de zware industrie en lakse milieuwetgeving. 60% van de smog komt van het verbranden van steenkool en benzine. 70% van de energie komt van steenkool, die bovendien zelden gewassen is, waardoor de vervuiling en efficiëntie nog slechter is.

Deze documentaire is goed op weg om de ‘An Inconvenient Truth’ te worden van China. Niet omdat de inhoud zo ongelooflijk nieuw is, maar omdat het veruit de meest uitgebreide en toegankelijke reportage is over smog in China. Luchtvervuiling is dan ook gekatapulteerd naar de agenda van het National People’s Congress (NPC) deze week.

De boodschap van Chai Jing is strijdvaardig :

Er komt een dag dan tienduizenden burgers NEE zeggen. Ze zullen duidelijk maken dat zij niet tevreden zijn, dat ze niet meer willen wachten en dat ze hun verantwoordelijkheid niet willen ontkennen. Ik moet opstaan en iets doen. En dat doe ik op dit moment, op dit podium. Ik ben de verandering.

Je kan de documentaire hier bekijken. De ondertiteling is nog niet helemaal op punt, maar gezien de enorme populariteit zal dit wel snel in orde komen.

Update: Regering blokkeert ‘Under The Dome’

Een goede week heeft het geduurd, maar vrijdagnamiddag trok de Chinese overheid de stekker uit de steile opmars van ‘Under The Dome’. Alle grote Chinese videosites haalden de documentaire offline na een beslissing van de Communistische top.

De eerste reacties waren nochtans positief, ook vanuit de regering. De website van de officiële partijkrant had de video zelfs gepost samen met een interview met Chai. Maar toen bleek dat de video massaal begon rond te gaan en verdween de steun langzaam aan. Eerst was er de vraag aan nieuwssites om de video niet op hun homepage te delen en gisteren werd alles offline gehaald.

De kritiek was  van bij de start bijzonder sterk vanuit de gevestigde industriële spelers en de dubbele houding van de regering toont dat het onderwerp een bijzonder gevoelige snaar raakt binnen de Chinese samenleving. Vooral de middenklasse wordt mondiger en mondiger rond dit thema omdat de gevolgen van luchtvervuiling in de Chinese grootsteden niet meer te ontkennen valt.

To be continued, ongetwijfeld.