Paddestoelen redden de wereld
Zwammen zijn wonderlijke wezens. En ze kunnen ons helpen bij het herstellen van de wereld, aldus het collectief Radical Mycology.
Zwammen zijn wonderlijke wezens. Zo worden de culinaire geneugten van portobello’s, shiitakes en koningsboleten al lang gesmaakt in onze westerse keuken, terwijl liefhebbers van de betere psychedelische trip bekend zijn met de geheimen van psilocybinehoudende paddo’s. Maar ze zijn meer dan dat, beweren de mycetologen — of zwammenexperts — van “Radical Mycology.”
Radical Mycology vormt een collectief dat de liefde voor paddestoelen naar ongekende hoogten optilt. Het zijn activisten die het zogenaamde ’mycoherstel’ (of mycoremediation in het Engels) promoten, een techniek waarmee giftige stoffen worden afgebroken met behulp van zwammen.
Denk aan plastics of oliegerelateerde producten die als voedsel kunnen dienen voor paddestoelen in plaats van honderden of duizenden jaren in de natuur rond te slingeren. Hun motto “decompose toxins, cultivate life” wijst bovendien op een filosofie die de helende werking van paddestoelen gebruikt als metafoor voor menselijk gedrag in het algemeen.
Harde wetenschap
Dat lijkt op het eerste zicht als hippiepraat waar onze rationele en door koude efficiëntie geobsedeerde maatschappij voor terugdeinst, maar schijn bedriegt. Mycoremediation is wel degelijk een harde wetenschap, een tak van de mycetologie die zich pas heel recent heeft ontwikkeld.
De steile opmars ervan is bezig sinds de Amerikaanse mycetoloog Paul Stamets het begrip populariseerde, onder meer dankzij een TED-talk uit 2008 met meer dan 2,6 miljoen views op de teller. In sneltreinvaart stelt Stamets daarin een reeks succesvolle experimenten en patenten voor. Zo ontwikkelde hij oplossingen om goedkoop en efficiënt bodems te zuiveren, biologische insecticiden te kweken en zelfs pokken en griepvirussen te bestrijden.
De lijst met toepassingen is eindeloos. Paddestoelen kunnen pampers, olielekken en allerlei schadelijke bacteriën afbreken. Je kan er tempex verpakkingsmiddelen mee vervangen en huisisolatie van maken. Studies wijzen zelfs op het gebruik van paddestoelen als ‘carbon sink’, waarmee het een rol kan spelen in klimaatverandering. En, niet te vergeten: ze zijn niet alleen lekker, maar ook gezond. In heel wat antibiotica zijn de werkzame bestanddelen immers enzymen afkomstig van zwammen.
Volgens Peter McCoy van Radical Mycology kan je dergelijke antibiotica dan ook gewoon zelf maken. Extra voordeel_ ze zijn tientallen keren goedkoper dan de industriële producten bij de apotheek, zoals McCoy uitlegt in een tutorial. Andere boeiende initiatieven worden ontwikkeld door het Amazon Mycorenewal Project. Meer over Radical Mycology en dergelijke projecten is terug te vinden op het uitstekende Grist. Zo heeft McCoy een techniek bedacht om sigarettenfilters af te breken:
En in België?
Als het over de hippe toepassingen van paddestoelen gaat in eigen land, komen we automatisch terecht bij Gunter Pauli en zijn Blue Economy. Een van zijn paradepaardjes is immers de kweek van paddestoelen op koffiedik, een ecologisch en economisch winstgevend idee dat her en der navolging krijgt, zoals PermaFungi en Le Champignon de Bruxelles in onze hoofdstad aantonen.
Deze jongens zijn alvast goed op weg, maar er is nog zoveel meer mogelijk. Welke bioloog of mycetoloog stapt met deze entrepreneurs in zee om de lat nóg hoger te leggen? Contactgegevens van bovenstaande bedrijfjes zijn op te vragen bij Zeronaut. Als kers op de taart geven we nog even het campagnefilmpje mee van de prettig gestoorde paddestoelenkwekers van Le Champignon de Bruxelles.